विटा (अमोल हत्तरगीकर) : खानापूर मतदारसंघाचे भाग्यविधाते, विटा नगरीचे शिल्पकार, आणि माजी आमदार लोकनेते हणमंतराव पाटील हे एक दूरदृष्टीचे आणि लोककल्याणकारी व्यक्तिमत्व होते. विटा आणि खानापूर तालुक्याच्या सामाजिक, राजकीय आणि शैक्षणिक जीवनावर ज्यांनी आपल्या कार्याचा खोलवर ठसा उमटवला, असे हणमंतराव पाटील हे आजही या परिसरातील लोकांसाठी एक प्रेरणास्थान आहेत. एका सामान्य शेतकरी कुटुंबातून येऊन त्यांनी समाजाच्या विकासासाठी आपले जीवन समर्पित केले.
प्रारंभिक जीवन आणि समाजसेवेची ओढ
हणमंतराव पाटील यांचा जन्म विटा येथील एका सामान्य शेतकरी कुटुंबात झाला. त्यांचे शालेय शिक्षण विटा येथील सेंट्रल स्कूलमध्ये सातवीपर्यंत झाले. औपचारिक शिक्षणाची मर्यादा असूनही, त्यांच्या मनात समाजसेवेची आणि लोकांच्या कल्याणाची तीव्र इच्छा होती. १९४४ मध्ये त्यांनी विटा नगरपालिकेत 'नाका कारकून' म्हणून काही काळ नोकरी केली, परंतु लवकरच त्यांनी या नोकरीचा त्याग करून स्वतःला पूर्णपणे समाजकार्यात झोकून दिले. हा निर्णय त्यांच्यातील निस्वार्थ वृत्ती आणि लोकसेवेच्या तळमळीचे द्योतक होता.
राजकीय कारकीर्द आणि विकासात्मक योगदान
हणमंतराव पाटील यांच्या राजकीय प्रवासाची सुरुवात १९५६ मध्ये झाली, जेव्हा ते विटा नगरपालिकेच्या निवडणुकीत निवडून आले आणि उपनगराध्यक्ष बनले. त्यांच्या नेतृत्वाचे आणि कार्यक्षमतेचे दर्शन या काळातच घडले. त्यानंतर, १९७४ आणि १९८५ मध्ये त्यांची थेट नगराध्यक्ष म्हणून निवड झाली. सुमारे १७ वर्षांपेक्षा अधिक काळ त्यांनी विटा शहराचे नेतृत्व केले. त्यांच्या नगराध्यक्षपदाच्या काळात विटा शहरात अनेक मूलभूत आणि दूरगामी विकासात्मक कामे झाली. शहराच्या पाणीपुरवठ्याच्या योजना, सार्वजनिक इमारतींचे बांधकाम आणि जनता सहकारी बँकेची स्थापना यांसारख्या अनेक प्रकल्पांमुळे विटा शहराची प्रगती साधली गेली. तब्बल ३० वर्षे विटा शहराच्या विकासासाठी त्यांनी अथक परिश्रम घेतले आणि शहराचा कायापालट केला.
राज्य पातळीवरील राजकारणातही हणमंतराव पाटील यांनी आपले स्थान निर्माण केले. १९८० मध्ये ते इंडियन नॅशनल काँग्रेस (यू) पक्षातून खानापूर विधानसभा मतदारसंघाचे आमदार म्हणून निवडून आले. आमदार म्हणून त्यांनी आपल्या मतदारसंघातील जनतेचे प्रश्न विधानसभेत प्रभावीपणे मांडले आणि त्यांच्या सोडवणुकीसाठी सक्रिय भूमिका घेतली. तसेच, १९८९ पर्यंत त्यांनी खानापूर तालुक्याच्या पंचायत समितीचे सभापती म्हणूनही काम पाहिले, ज्यामुळे ग्रामीण भागातील विकासालाही गती मिळाली.
शैक्षणिक क्रांतीचे स्वप्न आणि वारसा
हणमंतराव पाटील यांचे सर्वात मोठे आणि दूरगामी योगदान म्हणजे शिक्षण क्षेत्रातील त्यांचे स्वप्न. शिक्षणाशिवाय समाजाचा आणि व्यक्तीचा विकास होऊ शकत नाही, यावर त्यांचा ठाम विश्वास होता. त्यांच्या या दूरदृष्टीचा वारसा त्यांचे चिरंजीव, माजी आमदार सदाशिवराव पाटील यांनी पुढे नेला. हणमंतराव पाटील यांच्या स्मरणार्थ, १९९५ मध्ये "लोकनेते हणमंतराव पाटील चॅरिटेबल ट्रस्ट, विटा" ची स्थापना करण्यात आली.
या ट्रस्टच्या माध्यमातून विटा आणि खानापूर परिसरातील विद्यार्थ्यांसाठी शिक्षणाची कवाडे खुली झाली. सुरुवातीला प्राथमिक आणि माध्यमिक शिक्षण संस्थांवर लक्ष केंद्रित करण्यात आले, आणि नंतरच्या काळात, वाढत्या गरजा लक्षात घेऊन उच्च शिक्षण संस्थांची स्थापना झाली. यामध्ये आदर्श महाविद्यालय, विटा, तसेच अभियांत्रिकी आणि फार्मसी महाविद्यालयांसारख्या व्यावसायिक शिक्षण संस्थांचा समावेश आहे. या संस्थांमुळे ग्रामीण भागातील हजारो विद्यार्थ्यांना दर्जेदार शिक्षण घेण्याची संधी मिळाली, ज्यामुळे परिसराच्या सामाजिक आणि आर्थिक विकासाला मोठी चालना मिळाली.
अविस्मरणीय योगदान आणि जयंती सोहळा
हणमंतराव पाटील हे केवळ एक राजकारणी नव्हते, तर एक समर्पित समाजसेवक आणि विकासाचे प्रणेते होते. त्यांनी सामान्य माणसाच्या गरजा ओळखल्या आणि त्यांच्या पूर्ततेसाठी आपले जीवन वेचले. त्यांच्या कार्यामुळे विटा आणि खानापूर परिसरात एक नवीन विकासाचे पर्व सुरू झाले. त्यांनी घालून दिलेला विकासाचा आणि समाजसेवेचा मार्ग आजही अनेकांसाठी आदर्श आहे, आणि त्यांच्या नावाने स्थापन झालेल्या शैक्षणिक संस्थांमधून त्यांचा वारसा जिवंत आहे.
आज, १५ जुलै रोजी लोकनेते हणमंतराव यशवंतराव पाटील साहेब यांची ९७ वी जयंती साजरी होत आहे. या निमित्ताने, त्यांच्या कार्याला आदरांजली म्हणून मंगळवार, दिनांक १५ जुलै २०२५ रोजी सकाळी ९.३० वाजता आदर्श महाविद्यालय, मायणी रोड, विटा येथील कै. हणमंतराव यशवंतराव पाटील साहेब यांच्या समाधी स्थळी पुष्पांजली अर्पण करून त्यांना अभिवादन करण्यात येणार आहे.
याच दिवशी, त्यांच्या समाजसेवेचा आदर्श पुढे नेत भव्य रक्तदान शिबिराचे आयोजन करण्यात आले आहे. साहेब जयंती सोहळा संयोजन समिती, विटा नगरपरिषदेचे सर्व आजी-माजी नगरसेवक, आणि ॲड. वैभवदादा पाटील युवा मंच यांच्या वतीने हा स्तुत्य उपक्रम राबवला जात आहे.
0 टिप्पण्या